Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
„A nade wszystko szanuj mowę swą ojczystą.
Nie znać języka swego-hańbą oczywistą.”
Te słowaFranciszka Ksawerego Dmochowskiego – wybitnego działacza politycznego, publicysty, teoretyka literatury klasycystycznej w Polsce, poety i tłumacza w dobie oświecenia – warto dziś przypomnieć .
Dnia 21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego nazywany takżeMiędzynarodowym Dniem Dziedzictwa Językowego.
To coroczne święto zostało ustanowione przez UNESCO
17 listopada 1999 roku. Jego data upamiętnia wydarzenia
w Bangladeszu, gdzie w 1952 roku pięciu studentów uniwersytetu
w Dhace zginęło podczas demonstracji, w której domagano się nadania językowi bengalskiemu statusu jednego z dwóch języków urzędowych w Pakistanie.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma w założeniu dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego. Ma przypomnieć wszystkim narodom, jak ważny jest szacunek do języka ojczystego i dbałość o jego przetrwanie.
Różnorodność językowa stoi obecnie w obliczu prawdziwego zagrożenia – niemal połowa z 6 tysięcy języków świata może zaniknąć w ciągu dwóch, trzech pokoleń. Od 1950 r. zanikło 250 języków.
UNESCO opracowało “Atlas języków zagrożonych”, gdzie można znaleźć dane na temat 3 tysięcy języków.
Z obszarem Polski związanych jest osiem z nich: kaszubski, białoruski, jidisz, rusiński, romski, poleski, wiliamowicki (pochodzący od wschodnioniemieckiego, którym mówi obecnie około 70 starszych mieszkańców miasteczka Wiliamowice koło Bielska Białej), a także słowiński, który od lat sześćdziesiątych XX wieku uważany jest za wymarły.
Polszczyzna jest jednym z 25 największych języków na świecie, posługuje się nią ponad 40 mln ludzi w Polsce i poza jej granicami.
Zanikaniu języków sprzyjają komunikatory, emotikony, krótkie SMS-y. Coraz więcej osób woli wstawić zdjęcie opatrzone krótką informacją na swoim profilu konta społecznościowego. Potem krótka odpowiedź lub “buźka” w komentarzu – i po sprawie!
Jeśli więc nie chcemy, by język polski znalazł się w grupie tych zagrożonych “wymarciem”, to dbajmy o nasz język nie tylko w Dniu Języka Ojczystego, ale każdego dnia roku.
Pamiętajmy, co powiedział Mikołaj Rej:
A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają!
A to kilka innych cytatów, które również warto zapamiętać:
• Granice mego języka oznaczają granice mego świata.
Ludwig Wittgenstein (1889 – 1951)
• Kto mówi językiem niezrozumiałym dla nikogo poza nim, nie mówi w ogóle. Mówić, to mówić do kogoś.
Hans Georg Gadamer
• Chodzi mi o to, aby język giętki / Powiedział wszystko, co pomyśli głowa.
Juliusz Słowacki (1809 – 1849)
Prezentacje multimedialne naszych uczniów
Julia Myśliwiec , Wiktoria Hernik, Paweł Głowacki, Oliwia Duda, Ola Jeż, Maya Kołodziejczyk